Onze geschiedenis

Vóór de naam Belsele gekend werd, was er in de Steentijd al sprake van menselijke aanwezigheid en bewoning op Belseels grondgebied. Waar het eerst voorbijtrekkende jagers-voedselverzamelaars betrof, was er ongeveer drieduizend jaar geleden, in de Keltische periode, al duidelijk sprake van vaste menselijke bewoning in het Steenwerk.

De huidige Eikenlaan werd toen gebruikt als weg. In de Romeinse tijd kreeg die de breedte van een heirbaan. Ten oosten van die heirbaan, ter hoogte van  Mierennest,  lag een Romeinse nederzetting met o.a. een Romeinse stenen villa die in de plaats kwam van Keltische houten bebouwing.

De oorsprong van de naam Belsele is het oud-Germaanse 'Balwa sala' (slechte woning) of 'Bela sala' (witte woning).

De naam (Villa van) Belsele duikt voor het eerst op in geschriften in 1139.

Belsele kreeg in 1217, vanwege gravin Joanna Van Constantinopel, het zelfstandige gemeenterecht, bestuurlijk verenigd met Sinaai onder de benaming Vierschaar van Belsele en Sinaai.

Rond 1480 woonden er ongeveer 500 mensen in Belsele. In 1660 had de gemeente al 1400 inwoners. Er moet toen zeer beperkt onderwijs geweest zijn, zeker privé bij de rijksten maar vermoedelijk ook in de vijftiende en zestiende eeuw met steun van het bestuur. 

Publiek onderwijs
In de 17de eeuw, oktober 1609, werd Joos de Wolff de eerste gekende ‘schoolmeester’ van Belsele aangesteld door de ‘pastoir’, de schepenen en de gegoeden de prochie’. Hij was tegelijk ook cappalaen, onderpastoor zeg maar.  Publiek onderwijs, maar niet zuiver gemeentelijk. Die verwevenheid was er toen overal in Vlaanderen.. De gemeente nam toen ook de beslissing om een schoolgebouw op te trekken.

In 1786 kreeg dat schoolgebouw een opknapbeurt en in 1789 gingen er ongeveer 70 leerlingen naar school. De school was toen gemengd en had maar één leslokaal en één onderwijzer, bijgestaan door een hulponderwijzer. Het gebouw dienden ook voor de vergadering van de besturen.

Begin van het gemeentelijk onderwijs.
In 1842 werden alle Belgische gemeenten verplicht om een gemeenteschool in te richten. Zo ook in Belsele. De gemeente bleef het gebouw gebruiken aan de hoek (nu) Belseledorp en Kasteeldreef maar enkel voor jongens. Het klooster bouwde een school in de Kerkstraat, enkel voor meisjes, later ook voor kleuters (wel gemengd). Zo bleef het evenwicht tussen ‘wereldlijke’ invloed en de ‘katholieke’ inbreng intact. Een Belgische en vooral Vlaamse oplossing.

Over de eerste schoolstrijd, 1879-1884, de gemeentescholen moesten dan neutraal zijn, zonder godsdienst dus, is er bijna niets terug te vinden. Volgens een parlementair verslag was die in Belsele ‘hevig’. 

In de eerste helft van de 19de eeuw gingen er tijdens de herfst- en wintermaanden ongeveer 200 leerlingen naar de Belseelse gemeenteschool. In de lente en de zomer daalde dat aantal tot 100. Veel kinderen moesten immers thuis helpen of meewerken. Vooral de armsten, bijna 90%, die geen schoolgeld betaalden, spijbelden.

In 1894 begon meester Knapen als onderwijzer in Belsele. In de winter kon zijn klas tot 80 leerlingen tellen. Er was toen geen gemengd onderwijs meer. Op de foto zie je meester Knapen met een zomerse klas van 47 leerlingen op de ‘koer’ van de toenmalige gemeentelijke jongensschool in de Schoolstraat, nu Kasteeldreef.
 

In 1922, 8 jaar na het begin van de Eerste Wereldoorlog en de invoering van de leerplicht voor alle kinderen van zes tot veertien jaar, werden plannen getekend voor een nieuwe Lagere Jongensschool van Belsele. De bouw werd in 1925 gestart  op grond aan de Koutermolenstraat. De gemeente kocht van Theofiel Van Osselaer een deel van de grond om daar de gemeenteschool op te bouwen. Op 1 september 1927 werd de prachtige school met 6 grote, lichte klaslokalen in gebruik genomen. Momenteel doen de gebouwen nog steeds dienst als CC De Kouter. Onderwijzers van dienst in die splinternieuwe gebouwen waren meesters Jozef en Leon De Cock, hoofdonderwijzer Louis Van Den Bossche, Jozef De Clercq en meester Knapen.

Onder invloed van de veranderende en welvarende tijden, steeg het onderwijspeil. Mede in de hand gewerkt door de kleinere klasgroepen. Op de foto het derde leerjaar tijdens het schooljaar 1960-61, met meester Hilaire Piron rechts en directeur Maurice Melckebeek links.

Als gevolg van het gemengd worden van de vrije school en het ontbreken van kleuters daalden de leerlingenaantallen zorgwekkend.

Op 1 sep 1977 schreven zich ook meisjes in, de ‘jongensschool’ werd ’Stedelijke lagere school, afdeling Belsele’ vanwege de fusie met Nieuwkerken.

Op 1 september 1985 startte men in Belsele met kleuters.

De school barstte snel uit zijn voegen met plannen om een nieuwe school te bouwen als gevolg. Dat gebouw kwam om de derde locatie, in de Gavermolenstraat. De school werd ingehuldigd in augustus 1995.

In 2001 was de school dermate groot geworden dat het stadsbestuur besloot om Nieuwkerken en Belsele te splitsen in twee aparte scholen, die samen een scholengemeenschap vormen officiële naam ‘Stedelijke Basisschool Belsele’

Sedert juni 2004 veranderde die naam in ‘Gavertje Vier’. De locatie aan de Gavermolenstraat en de ligging naast cc De Klavers’ inspireerden voor de naam. Mooi dat onze leerlingen kunnen spelen, sporten en turnen op de plaats waar drie eeuwen de Gavermolen stond.

Ook op technologisch vlak stond de school niet stil. Ongeveer 30 jaar na de invoer van de eerste computer op school, werd Gavertje Vier een toonbeeld van ICT in het onderwijs. Eind jaren 90 kwamen de Microsoft-pc’s meer en meer voor in de klas ter ondersteuning van de leerkracht, maar later ook van de leerling. In 2004 werd een computerklas geïnstalleerd. Zo kon een hele klasgroep tegelijk de nieuwe ICT-eindtermen voltooien. Kort nadien werd, als schenking van de ouderraad, de eerste mobiele iPadkoffer aangekocht. Zo konden 16 iPads tegelijk ingezet worden. In de jaren nadien volgde een aanzienlijke uitbreiding. Er werd vervolgens een ICT-plan opgesteld zodat leerlingen gestructureerd ICT-vaardig worden om voorbereid te zijn in de huidige maatschappij.
In 2016 waagde de school de sprong naar Google. Een slimme zet, zo bleek. Door de efficiënte werking en de lage aankoopprijs van Chromebooks werd het IT-park snel uitgebreid. In 2024 leren kleuters spelend op de iPad, in het lager heeft bijna elke leerling een eigen chromebook alsook elke leerkracht. Dit in combinatie met een stevig en vernieuwd wifi-netwerk is de school klaar voor de komende 100 jaar.

Het gebouw kende ondertussen nog twee grote bouwfasen en ruim tien kleinere. Een moderne school waar ruim vijfhonderd Gavertjes terecht kunnen. Modern en met een knipoog naar het verleden. De houten gevel is een trouwens een knipoog naar de houten molen

Tal van publicaties en meer dan honderd stukken uit het stadsarchief, Bibliotheca Wasiana en het Rijksarchief. Aangevuld met stukken uit privécollecties.

• 'Belsele in oude foto's' van Alfons De Belie
• 'Zo leefde Belsele' van Omer Burm

Voor een meer volledige geschiedenis van onze school kan u ‘Publiek en gemeentelijk onderwijs in Belsele’ raadplegen. Daarin ook een overzicht van alle geraadpleegde stukken.